در این بخش میخواهیم به ترتیب به موارد عوارض دیابت در سالمندی،کاشکس نوروپاتیک دیابتی،نوروپاتی دیابتی،آمیوتروفی،التهاب بدخیم گوش خارجی،نکروزپاپی کلیوی،پوکی استخوان،درمان دیابت در سالمندی،مسئله تغدیه سالمندان و توصیه های مهم برای سالمندان دیابتی بپردازیم.
عوارض دیابت در سالمندی
دیابت در سالمندی علاوه بر عوارض ذکر شده در بخش اول مثل عوارض قلبی ویا عوارضی که در عروق محیطی اتفاق می افتد ، مجموعه عوارض نیز وجود دارد. که مختص دوره سالمندی است که در ادامه به آنها می پردازیم.
کاشکس نوروپاتیک دیابتی:
یکی از عوارض دوره سالمندی ، کاشکی نوروپاتیک دیابتی یا پدیده لاغری است که به دلیل نوروپاتی در افراد روی می دهد به این صورت که فرد بیش از حد دچار کاهش وزن می شود.
نوروپاتی دیابتی:
پدیده ای که طی آن ، دیابتی به علت بالا بودن قند خون دچار اختلال اعصاب می گردد.
این پدیده یا گز گز کردن اندام ها شروع یا پیشروی ، به بی حسی اندام ها منجر می شود که در صورت بی توجه ای سبب آسیب های بیشتر می شود.
آمیوتروفی دیابتی:
آمیوتروفی یعنی تحلیل عضلات ، آمیوتروفی دیابت یعنی عضلات فرد دیابتی به شدت تحلیل می رود و ماهیچه های خود را از دست می دهد.
التهاب بدخیم گوش خارجی:
پدیده ای است که بصورت درد شدید ناگهانی گوش خارجی بروز می کند. فرد باید به سرعت به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرد.
نکروزپاپی کلیوی دیابتی:
پدیده ای است ناشی از قند خون بالا . فرد مبتلا شروع به دفع آلومین می کند و در موارد پیشرفته وقتب آلومین اوری بیش از حد می شود ، نکروپاپی کلیور بروز می کند.
پوکی استخوان دیابتی:
معمولا این پذدیده در افراد سالمند وجود دارد اما در سالمندان دیابتی تشدید می شود.
درمان دیابت در سالمندی
8 HbA1c < در دروره سالمندی هدف درمان دیابت همانند درمان دیابت در سنین پایین نیست. به این صورت مه هموگولوبین ای وان سی باید در محدوئه 8 درصد قرار بگیرد که البته هدفی است دشوار ! درمان با استفاده از داروهای خوراکی یا انسولین میسر است.
نکته ای که باید دقیقاً مورد توجه قرار گیرد ، وضعیت فرد سالمند دیابتی از نظر هوشیاری است. بسیاری از افراد سالمند دچار کاهش هوشیاری هستند و ممکن است دوز انسولین و یا مصرف به موقع داروهای خوراکی ها را فراموش کنندو خیلی خوب است که برای این فراد جدولی تهیه شود و یا از جعبه های یادآوری دارو برایشان استفاده شود و یا فرد مراقب و نیز اعضای خانواده ، وضعیت مصرف دارو ها را کنترل کنند و مراقب باشند که فرد سالمند دارو هایش را به موقع و درست مصرف کند.
مسئله تغدیه سالمندان دیابتی:
مسئله مهمی است که در سالمندان باید مورد توجه فراوان قرار گیرد ، حال چه از نظر دیابت و چه از نظر سایر بیماری ها ، توجه به تذیه سالمند اهمیت دارد.
در بشقاب دیابتی سالمند باید نصف بشقاب به سبزیجات اختصاص داده شود ، شامل سبزیجات سبز رنگ و سبزیجات غیر نشاسته ای . میوه ها را هم میشود به آن اضافه کرد. میوه های قرمز رنگ مثل توت فرنگی و شاهتوت به علت کاروتن موجود ، مفید تر هستند.
نیمه دیگر بشقاب هم باید دو قسمت شود. 1/4 کربوهیدرات ها شامل برنج ، انواع غلات ، ماکارونی ، سیب زمینی و حبوبات . باید توجه کرد حتما غلات کامل مصرف شود. چون نان مصرف خانواده ها غالباً نان سفید است یعنی نانی فاقد فیبر ، بهتر است نان کامل ، نان سبوس دار مصرف شود. حبوبات هم به دلیل داشتن فیبر مسیار مفید هستند.
اگر فرد 1/4 بشقابش شامل حبوبات باشد ، روی هم 3/4 بشقابش حاوی فیبر است که از نظر سلامتی بسیار ضروری است.
1/4باقی مانده بشقاب شامل مواد پروتئینی است . مواد پروتئینی شامل انواع گوشت ها ، گوشت ماهی ، مرغ ، بوقلمون … و گوشت قرمز می تواند باشد. مصرف گوشت قرمز منعی ندارد ولی بهتر است از گوشت های سفید استفاده شود.
استفاده از لبنیات هم مفید است. لبنیات بهتر است بصورت شیر یا ماست کم چرب استفاده شود.
توصیه های مهم برای سالمندان دیابتی
توصیه های مهم که لازم است به افراد دیابتی سالمند داده شود این است که درست غذا بخورند ( طبق دستورالعملی که داده شد ) و مواد غذای درست مصرف کنند.
حتماً توجه داشته باشند. که همیشه چیزی مثل آب نبات یا تکه ای نان همراه شان باشد که اگه دچار افت قند خون شدند مصرف کنند. ورزش مناسب داشته باشند و برای ورزش کردن توصیه می شود پنج روز از هفته حداقل روزی سی دقیقه ورزش انجام دهند.
سیگار را حتماً ترک کنند. سیگار باعث میشود به عروق محیطی آسیب برسد و عوارض دیابت به خصوص عوارض قلبی تشدید شود.
سالمندان باید توجه داشته باشند که دیابت بیماری نیست که یک دوره درمانی داشته باشند! و دیگر نیازی به مصرف دارو نداشته باشد! حتماً باید مقدار دارویی را که پزشک برای ایشان تجویز کرده رعایت کنند. قند خون را مرتب کنترل و بر اساس نتایج آن به پزشک مراجعه نمایند.
در نهایت باید تحت نظر پزشک باشند تا بتوانند با برخورداری از یه رژیم درمانی منسجم و قوی ، از سلامتی بیشتر نیز برخوردار گردند.
دیده شده بعضی از بیماران که به دلیل غیر دیابت به کلنیک ، درمانگاه و یا بیمارستان مراجعه می کنند هنگامی که از ایشان درباره دیابت سئوال می شود
پاسخ می دهند:
« قند خون من خیلی بالا نیست ! »
یا « یک قند خون لب مرز دارم ! »
توجه داشته باشید که این جملات ، اشتباه است و حتماً باید اول تست تحمل گلوکز انجام شود که فرد نسبت به بیماری خود آگاه شود و و تحت درمان و بهبودی قرار بگیرد تا از عوارض دیابت جلوگیری گردد.
مطلب را با این مطلب طنز به پایان می رسانم که :
« دکتر به من گفته دیابت نوع 8 دارم ، یعنی دیابت نوع 2 با 4 برابر با ضرر به خاطر ورزش نکردن و پرخوریپ1 »
منبع نوشته : دکتر اکبر شفیعی – فصل نامه علمی پیام دیابت – انجمن دیابت ایران-http://ids.org.ir
منبع محقق : امین جمشیدی – Http://Diabethome.com
کپی از مقاله ترجمه شده با ذکر منبع ترجمه مجاز می باشد.
