دیابت و ورزش
- فعالیت بدنی می تواند قند، فشار و چربی خون را کاهش دهد. همچنین از خطر بیماری های قلبی و سکته مغزی می کاهد. فشارهای عاطفی را کاهش داده و عضلات قلب، ماهیچه و استخوان ها را قوی میکند به علاوه فعالیت بدنی منظم به عملکرد بهتر انسولین کمک کرده، گردش خون را بهبود می بخشد.
- فعالیت بدنی برای سلامتی همه افراد لازم است اگر وضع جسمی شما خوب باشد در مقابل سختی ها بهتر مقاومت می کند. ورزش باید لذت بخش بوده و نباید به صورت اجبار در آید.
- وقتی فعالیت عضلانی انجام می دهید، گلوکز ذخیره شده در عضلات شما(گلیکوژن عضلانی) به مصرف می رسد، در یک فرد بالغ حدود 400 گرم گلیکوژن در عضلات ذخیره می شود.در مرحله بعد گلوکز داخل خون و اسیدهای چرب به عنوان سوخت به مصرف می رسند. به علت افزایش برداشت گلوکز از سلول های عضلانی هنگام ورزش، قند خون پایین آمده و نیازی به تزریق انسولین اضافی هم نیست دلیل این امر آن است که هنگام ورزش، عضلات گلوکز بیشتری مصرف می کنند. در زمان انجام فعالیت های ورزشی معمولی،برداشت گلوکز از سلول های عضلانی 8 تا 12 گرم در ساعت است.
-
هرگز ورزش را جایگزین انسولین نکنید.
-
در زمان ورزش نیاز بدن شما به انسولین کاهش می یابد ولی در صورت نبودن انسولین کافی در بدن، ورزش سبب بالا رفتن قند خون شما می شود.
- ورزش باعث می شود مقاومت سلولی شکسته شود.
- اثر ورزش مثل روغن کاری درب سلول است و سریع درب سلول باز شده و قند داخل سلول می شود.
- طبق استاندارد جهانی 150 دقیقه در هفته ورزش کنید.
- یک جلسه برنامه ورزشی منطقی برای بیماران دیابتی شامل 10 دقیقه حرکات گرم کننده و به دنبال آن 20 دقیقه ورزش پیاده روی است. کاملا مراقب علائم افت قند خون خود باشید.
-
ورزش هایی که افراد دیابتی نباید انجام دهند:
- مشت زنی، جودو،پرواز،چتربازی،موتورسواری رقابتی،سورتمه رانی،شیرجه زیر آب، اسب سواری، وزنه برداری . گلایدررانی
- از کفش مناسب ورزشی استفاده شود.
-
ورزش در بیماران دیابتی نوع 1:
ورزش منظم در بیماران دیابتی نوع 1 لزوما باعث کنترل و بهبود این بیماری نمی شود. بیماری دیابت نوع 1 اغلب کودکان، نوجوانان و والدین جوان را مبتلا می کند و بهبودی آن ها با انجام ورزش بارز نمی باشد. هدف تیم پزشکی این است که به فرد بالغ و یا کودک دیابتی اجازه دهد تا در ورزش های انتخابی خود شرکت نماید و او را از ورزش های مدرسه ای و یا بازی کردن در تیم ورزشی محروم نسازد.
-
ورزش در بیماران دیابتی نوع 2:
اهمیت فعالیت بدنی منظم در درمان بیماران دیابتی سالهاست که مشخص شده است. این نوع فعالیت ها دارای نقش مهم و اساسی در کنترل بیماری می باشد. در زمانی که هنوز انسولین شناخته نشده بود، فعالیت فیزیکی همراه با رژیم غذایی به عنوان درمان های منحصر به فرد برای بیماران دیابتی بوده است. در طول دو دهه اخیر فواید بالقوه این نوع ورزش ها در بیماران دیابتی نوع 2 مشخص تر شده است.
خطر بیماری دیابت با کاهش وزن بدن به میزان کم(تقریبا 2 کیلوگرم) پایین می آید.
-
فواید ورزش در بیماران نوع 2:
- کاهش گلوکز خون
- افزایش حساسیت به انسولین
- اصلاح چربی
- حفظ و نگهداری وزن بدن
- کاهش در دوز یا میزان احتیاج به انسولین
-
توصیه های کلی در ورزش:
- تزریق انسولین نباید به عضلانی صورت گیرد، زیرا جذب سریع انسولین منجر به ایجاد هیپوگلیسمی(افت قندخون) می شود.
- بیماران باید بارها قندخون را کنترل نمایند و با قندخون زیر 100 و بالای 250 ورزش نکنند.
- افراد دیابتی همیشه باید کربوهیدرات سریع العمل مثل آب میوه و آب نبات همراه داشته باشند تا بتوانند در صورت افت قندخون با آن مقابله کنند.
- اشخاص دیابتی باید در یک زمان مشخص از روز ورزش کنند.
- قبل و بعد از ورزش های طولانی مدت، مقداری کربوهیدرات مصرف کنند.
- از پاها مراقبت کنند و از کفش های مناسب ورزشی استفاده نمایند زیرا در صورتی که کفش مناسب نبود ویا تنگ و غیر ورزشی بود موجب مشکلات پا خواهد گردید.
- بیمارانی که مبتلا به نوروپاتی های اعصاب محیطی و بیماری های عروق محیطی هستند از ورزش هایی که در آن ها احتمال آسیب به پاها وجود دارد اجتناب نمایند.
- اگر قند خون به خوبی کنترل نشده باشد، فرد دیابتی نباید ورزش را شروع نماید.
- بهترین زمان ورزش صبح ها است.
- توصیه می گردد که 1 تا 2 واحد انسولین را قبل از ورزش کاهش دهند و به میزان 10 تا 15 گرم مصرف کربوهیدرات را 30 دقیقه قبل از ورزش افزایش دهند.
- سطح قندخون مورد قبول قبل از ورزش در محدوده ی 100 تا 249 میلی گرم در دسی لیتر می باشد.
- بیماران دیابتی باید همیشه با یک نفر همراه ورزش نمایند و هیچ گاه به تنهایی ورزش نکنند.
-
مقدار کالری مصرفی در یک ساعت، در ورزش های مختلف:
- قدم زدن آهسته و متوسط……………………………………………100 تا 300 کیلوکالری
- دوچرخه سواری تفریحی…………………………………………….250 تا 300 کیلوکالری
- رقص در منزل……………………………………………………………300 تا 400 کیلوکالری
- شنا …………………………………………………………………………..600 کیلوکالری
- دویدن و فوتبال………………………………………………………….500 تا 700 کیلو کالری
- نرمش کردن ………………………………………………………………500 کیلو کالری
- قدم زدن تند ………………………………………………………….. 480 کیلوکالری
- تنیس یک نفره……………………………………………………………470 کیلوکالری
- کارهای منزل………………………………………………………………190 کیلوکالری