خانه دیابت ایران|Diabethome.com

پای دیابتی و موارد درمان زخم پای دیابتی

0 1,888

در این مقاله می پردازیم به پای دیابتی،اختلال عروقی زمینه ساز بروز زخم در پای فرد مبتلا به دیابت،دیابت کنترل نشده با اختلال در عملکرد اعصاب محیطی،درمان زخم پای دیابتی و موارد لازم پیشگیری از بروز زخم پای دیابتی.

 

 

دیابت از بیماری های شایع و ناتوان کننده است که در صورت بی توجهی ممکن است مشکلات جدی برای اندام ها ایجاد کند . یکی از این مشکلات ، زخم های مزمن و مقاوم به درمان است که معمولا در کف پای این بیماران ایجاد و عارضه ” پای دیابتی ” نامیده می شود .  “اختلالات اعصاب محیطی”  و” کاهش جریان خون اندام “دو پدیده منجر به عارضه پای دیابتی هستند .

اختلال عروقی زمینه ساز بروز زخم در پای فرد مبتلا به دیابت

 

 

 

کف پا دورترین قسمت بدن از قلب است و نسبت به دیگر بافت های بدن خون کمی دریافت می کند و به همین دلیل نیز در هوای سرد “پا ” اولین اندامی است که سرد می شود .

دیابت کنترل نشده در بلند مدت موجب کاهش جریان خون در همه بدن می شود ولی این مشکل در پا بیشتر از سایر اندام بدن ، خود را نشان می دهد و به همین دلیل زخم های ناشی از آسیب های محیطی که به طور معمول در پای همه افراد ایجاد ولی به سرعت خوب می شوند .

در پای افراد دیابتی دیر بهبود می یابد .ازسوی دیگر ، میکروب ها هم زمینه را مساعد دیده و بر روی زخم عفونت ایجاد می کنند .

با کاهش جریان خون پا ، گلبول های سفید هم کمتر به محل زخم رفته و دفاع ایمنی بافت کم می شود . دیابت هم به طور کلی با کاهش دفاع ایمنی بدن موجب گسترش عفونت در زخم و تاخیر در بهبود آن می شود .

دیابت کنترل نشده با اختلال در عملکرد اعصاب محیطی سبب کاهش حس می شود

 

 

مشکل دیگر افراد دیابتی ، اختلال در کارکرد اعصاب محیطی است که موجب کم شدن حس لامسه در پای ایشان می شود . این کاهش حس موجب خشکی و ایجاد شکاف هایی  بعلت کاهش حس ، کمتر متوجه آسیب های محیطی می شود ؛ مثلا بدون اینکه شیء برنده رفته و زخم شود .

وقتی هم که آسیبی به پوست می رسد ، به علت اختلال در حس درد ، بیمار تا مدتها متوجه آن نمی شود . و این موجب پیشروی عفونت در زخم می شود .

اختلالات اعصاب در پای افراد دیابتی ممکن است در بلند مدت موجب فلج شدن عضلات کف پا و در نتیجه ، تغییر شکل های گوناگون در پا شود . تغییر شکل پا به نوبه خود موجب می شود هنگام راه رفتن به قسمت های خاصی از کف پا فشارهای بیشتری وارد و زمینه بروز زخم فشاری فراهم گردد .

اختلالات بینایی هم که از عوارض دیابت کنترل نشده است ، می تواند به ایجاد این عارضه کمک کند و به این صورت که دید کم از توانایی وارسی پا می کاهد .

تمام این موارد دست به دست هم می دهند تا موجب شوند زخم های شدید و مقاوم به درمان در کف پای فرد دیابتی به وجود آید . حدود 7-5 درصد افراد مبتلا به دیابت دچار زخم پای دیابتی می شوند و در 5- 5/0 درصد ایشان ، این زخم ها در نهایت موجب قطع عضو می گردند .

عفونت کف پای این بیماران در ابتدا محدود به پوست است ولی در صورت بی توجهی بعد از مدتی به بافت های عمقی و استخوان های کف پا هم می رسد . در عفونت پای این بیماران بیش از یک میکروب فعالیت دارد .

زخم های پای افراد دیابتی معمولا بدون درد بوده و در نواحی ای بوجود می آیند که پوست به شدت زخیم شده و پینه بسته باشد . بخش هایی از کف پا نیز که تحت فشار باشند مستعد بروز زخم هستند .

این زخم ها ممکن است با تورم موضعی ، قرمزی و ترشح چرک همراه باشند . به علت فعالیت میکروب های بی هوازی معمولا زخمهای پای فرد دیابتی بسیار بدبو هستند .

گاهی اختلال عروقی و کاهش خون رسانی به پا حتی بدون ایجاد زخم هم موجب از بین رفتن بافت و سیاه شدن به اصطلاح” نکروز ” قسمتی از پا می شود . این نکروز معمولا در انگشتان پا ایجاد می شود .زیر پنجه پا از محل های شایع بروز زخم های دیابتی است .

درمان زخم پای دیابتی

شایان ذکر است که مهم تر از داشتن اطلاعات لازم برای درمان زخم پای دیابتی ، داشتن اطلاعات و اگاهی لازم درباره ی پیشگیری از بروز زخم پای دیابتی است که با انجام موارد زیر قابل دستیابی می باشد :

 

 

موارد لازم پیشگیری از بروز زخم پای دیابتی

  • کنترل قند خون در حد طبیعی
  • کنترل چربی خون
  • کنترل فشار خون
  • کنترل وزن
  • قطع مصرف دخانیات
  • وارسی پاها( در صورت بروز هرگونه تغییر در پاها ، فورا به پزشک معالج مراجعه کنید! )
  • شروع هر نوع درمان در پای دیابتی با کاهش مطلق فشار در ناحیه مشکوک میسر است .
  • در صورتی که زخم کوچک باشد پزشک معالج بافت های مرده زخم را برداشته و سپس در روزها و هفته های بعد ، زخم پانسمان می شود تا با کاهش اکید فشار در محل بروز زخم به تدریج بافت جدید در ناحیه تشکیل و زخم بسته شود . این درمان در مواردی که وضعیت عروق پا خوب بوده و مشکل پا بیشتر عصبی است بهترجواب می دهد .
  • در زخم های بزرگ و یا در کسانی که پزشک معالج با بررسی های بیشتر متوجه می شود وضعیت عروقی پای آنها نامناسب است لازم است دیابتی بستری شود چون احتمال خطر قطع عضو وجود دارد .
  • پس از التیام زخم پای دیابتی مهم ترین موضوع ، ” پیشگیری ثالثیه ” است که به طور کامل در کلاس های آموزشی مورد بحث و آموزش قرار می گیرد .

 

منبع نوشته : آقای دکتر  حامد نقیب محمد آبادی – دانشجوی پزشکی  دانشگاه آزاد اسلامی – فصل نامه علمی پیام دیابت – انجمن دیابت ایران-http://ids.org.ir

منبع محقق : امین جمشیدی – Http://Diabethome.com

کپی از مقاله ترجمه شده با ذکر منبع ترجمه مجاز می باشد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.