- به طور کلی دیابت نباید شما را از کارهایی که دوست دارید باز دارد. یکی از این کارها مسافرت است. اگر شما قصد مسافرت دارید مهمترین نکته ای که باید رعایت کنید برنامه ریزی دقیق قبل از سفر است. این برنامه ریزی سبب می شود تا میزان استرس ها در طول سفر به حداقل میزان خود برسد. در ادامه مواردی که شما باید هنگام مسافرت انجام دهید به طور خلاصه آورده شده اند:
1 – قبل از انجام سفر پزشک خود را ملاقات کنید تا علاوه بر انجام معاینات و آزمایش های مورد نیاز، از او در مورد مسائل زیر سوال نمایید:
- روش برخورد با بیماری در طول سفر
- روش درمان هیپوگلیسمی از جمله تزریق آمپول گلوکاگون
- تنظیم داروی مصرفی در صورت نیاز: این مسئله مخصوصا در سفرهای هوایی طولانی مدت که تغییر ساعت بین دو کشور مبدا و مقصد وجود دارد اهمیت پیدا می کند.
یک قانون کلی تغییر مقدار دارو زمانی مورد نیاز است که تفاوت ساعت بین مبدا و مقصد بیشتر از 2 ساعت باشد.
2 – نام و مقدار داروهای مصرفی خود را دقیقا به خاطر بسپارید
3 – نامه ای از پزشک خود دال بر تایید دیابت شما به همراه داشته باشید. کارت شناسایی دیابت خود را نیز فراموش نکنید.
4 – وسائل زیر باید حتما در ساک شخصی شما و در دسترس باشند:
- انسولین، قرص و سرنگ اضافی: این وسائل باید در چند ساک جداگانه گذاشته شوند تا در صورت گم شدن یکی از ساک ها، دیگر مشکلی از لحاظ کمبود دارو به وجود نیاید.
- آمپول گلوکاگون: به خاطر داشته باشید که این آمپول و نیز انسولین شما نباید در معرض گرما یا سرمای شدید قرار بگیرند بنابراین به عنوان مثال اگر مسافرت شما در فصول گرم سال است باید آن ها را در یک کیف عایق و یا یخدان قرار دهید.
- دستگاه اندازه گیری قند خون(گلوکومتر) همراه با نوار و باطری اضافی
- نوار آزمایش کتون دار
- مواد غذایی لازم جهت درمان سریع هیپوگلیسمی
- غذای اضافی حاوی کربوهیدرات مخصوصا آب میوه و ساندویچ جهت موارد اضطراری و تاخیر در زمان صرف غذا
- داروی ضد استفراغ، ضد اسهال و ضد درد
- کلاه آفتاب گیر
![]()
5 – قند خون خود را در طول سفر هر 4 ساعت یکبار اندازه بگیرید زیرا در طول سفر به طور قطع نوع تغذیه و میزان فعالیت شما و به تبع آنها قند خون نیز تغییر خواهند کرد.
6 – در طول سفر سعی کنید تا حد امکان مصرف وعده های غذایی و میان وعده ها به طور منظم و سروقت انجام شود.
7 – در مسافرت با پای پیاده بهتر است که یک نفر همراه شما باشد تا بتواند در مواقع اورژانس مخصوصا بروز هیپوگلیسمی به شما کمک کند.
در هنگام راه پیمایی های طولانی مدت اصول محافظت از پاها را نیز رعایت کنید.
در صورتی که به تنهایی قصد سفر دارید حتما دیگران را از مقصد و زمان بازگشت خود مطلع سازید.
- مسافرت به مناطق خیلی گرم:
در مسافرت به مناطق خیلی گرم بهتر است انسولین در یخچال نگهداری شود. طی مسافرت به مناطق خیلی گرم از کیسه یخ و یا فلاسک حاوی یخ استفاده نمایید. در این موارد از تماس مستقیم انسولین با یخ جلوگیری کنید. به خاطر داشته باشید حتی در مناطق خیلی گرم می توان انسولین را تا شش ماه نگهداری کرد اما ممکن است اثر دارو کاهش یابد که در این صورت با اندازه گیری قند خون می توانید به اثر انسولین مصرفی پی ببرید.
در آب و هوای خیلی گرم انسولین از محل تزریق سریع تر جذب می شود ، بنابراین افت قند خون در این وضعیت محتمل است. قند خون خود را به طور مرتب چک کنید و هیچ گاه به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار نگیرید.
دراز کشیدن طولانی مدت در ساحل آفتابی ممکن است قند خونتان را بالا ببرد. اگر قند خونتان بالاست ، ممکن است با حضور در یک منطقه گرم سریعاً آب بدن خود را از دست بدهید. از این رو مقدار زیادی مایعات غیر شیرین بنوشید. جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی ، از کرم های ضد آفتاب استفاده نمایید.
- مسافرت به مناطق خیلی سرد:
در آب و هوای خیلی سرد ، انسولین کند تر جذب می شود. انرژی مورد استفاده در هنگام لرزیدن در هوای سرد نیز باعث افت قند خون می شود.
اگر در آب و هوای سرد قرار گرفتید و اشکال خون رسانی یا بی حسی در پا پیدا کردید حتما مراقب یخ زدگی باشید. نوار های آزمایش قند خون را در دمای اتاق قرار دهید چرا که این نوارها در هوای سرد ممکن است قند خون را به طور کاذب و کم تر از حد معمول نشان دهند.
- مسافرت به دیگر کشورها:
مسافرت به کشورهای شمال یا جنوب ایران ( از جمله عربستان ) مشکل خاصی ایجاد نمی نماید اما در مسافرت به شرق یا غرب به دلیل تغییر ساعات روز ، باید مصرف انسولین و قرص در صورت لزوم تغییر یابد.
در صورتی که اختلاف ساعت کشور مقصد با کشور مبدأ کمتر از چهار ساعت باشد ( از جمله سفر به کشور های همسایه ، کشور های اروپایی مانند فرانسه ، آلمان و … ) به تغییر خاصی نیاز نیست. دقت کنید که در مسافرت به شرق روزها کوتاه تر می شود و مقدار انسولین و کربوهیدرات مورد نیاز کاهش می یابد اما در مسافرت به غرب روزها طولانی تر می گردد و ممکن است شما به وعده غذای اضافی و انسولین بیشتری نیازمند باشید
- رانندگی و دیابت:
به منظور حفظ سلامت خود و نیز افراد جامعه رعایت نکات زیر ضروری است:
هنگام دریافت گواهینامه رانندگی ، حتما بیماری خود را ذکر کنید. همچنین در زمان بیمه کردن خودروی خود ، طرف قرارداد بیمه را نیز از این امر مطلع سازید.
بهتر است بیماران دیابتی وابسته به انسولین به عنوان راننده تاکسی ، اتوبوس و نیز به عنوان راننده ماشین های سنگین فعالیت ننمایند.
- بیماران دیابتی در موارد زیر نمی توانند رانندگی کنند:
حملات شدید یا مکرر افت قند خون ؛
نداشتن علامت های هشدار دهنده افت قند خون ؛
عدم توانایی در درمان سریع افت قند خون یا عدم مراجعه منظم به پزشک جهت کنترل قند خون ؛
آسیب های چشمی ناشی از دیابت مانند کاهش دید ؛
آسیب شدید عصبی ناشی از دیابت.
به منظور پیشگیری از افت قند خون حین رانندگی ، توصیه می شود : در مسافرت های طولانی هر دوساعت یک بار توقف کنید و میان وعده خود را مصرف نمایید
