خانه دیابت ایران|Diabethome.com

دیابت بارداری ( بخش اول علت ، تشخیص ، عوارض و مراقبت )

0 4,768

دیابت بارداری ( بخش اول علت ، تشخیص ، عوارض و مراقبت  )

 

 

بارداری یکی از پدیده هایی است که می تواند بسیار تخت تأثیر دیابت قرار گیرد و تشخیص و کنترل دیابت می تواند در سلامت مادر و نوزاد بسیار مفید و کارآمد باشد.

دیابت بارداری به شرایطی گفته می شود که افزایش قند خون برای اولین بار ، طی دوران بارداری دیده می شود. دیابت بارداری ، تقریبا 5 درصد از بارداری ها رو در بر می گیرد.

علت دقیق دیابت بارداری مشخص نیست ولی وجود برخی علام و نشانه ها در تشخیص زودرس این بیماری  مؤثر است ، با توجه به عوارضی که بروز دیابت ممکن است برای جنین و مادر باردار داشته باشد ، پیشگیری و کنترل دیابت طی دوران بارداری ضروری است.

دیابت بارداری نوعی عدم تحمل گلوکز است و در بارداران فاقد پیشینه دیابت ظاهر می شود.

در صورتی که میزان گلوکز موجود در خون سیاهرگی فرد ، بعد از دو بار آزمایش ناشتا بالاتر از 126 میلی گرم در دسی لیتر باشد ، فرد مبتلا به دیابت قطعی است. در صورتی که قند خون ناشتا بالای 92 بود ، آزمایش دوم نیز انجام شود و در صورت بالا بودن ، تشخیص دیابت بارداری قطعی است.

که باید تحت مراقبت قرار گیرد در غیر این صورت منجر به بروز مشکلات کاملا جدی برای مادر و جنین می شود.

دیابت بارداری معمولا بین هفته های 24 تا 28 بارداری ظاهر می شود و یکی از دلایل آن ، ترشح هورمون لاکتوژن جفتی توسط جفت است که حساسیت به انسولین را در مادر کاهش می دهد.

تشخیص دیابت بارداری

ممکن است مادر متوجه شود که نسبت به شرایط معمول ، تشنه تر ، گرسنه تر و خسته تر می شود و یا دچار تکرر ادار شده است ولی این ها همگی علائم شایع دوره بارداری هستند و طبیعی تلقی می شوند! علاوه بر آن ، دیابت بارداری اغلب بدون علامت است. به همین دلین تقزیباً در تمام بارداران بین هفته های 24 تا 28 بارداری ، تست تحمل گلوکز انجام می شود.

با این حال در صورتی که مادر دارای عوارض خطرزای ابتلا به دیابت باشد و یا علائمی از آن  را که در ادامه توضیح می دهیم  ( نظیر وجود قند در ادرار ) داشته باشد ، اندازه گیری قند خود در اولین ویزیت دوره بارداری و بعد از آن در صورتی که نتیجه آزمایش اول منفی باشد بین هفته های 24 تا 28 انجام می شود. مثب بودن آزمایش قند خون دلیل قطعی بر ابتلا به دیابت بارداری نیست و بیمار باید برای تشخیص قطعی مجدداً مورد آزمایش های تکمیلی قرار گیرد.

باتوجه به امیت دیابت در بارداری ، توصیه می شود تمامی زنانی که به متخصص زنان مراجعه می کنند توسط پزشک برای ایشان آزمایش قند خون ناشتا درخواست شود تا قبل از اقدام به بارداری اقدامات لازم انجام گیرد.

عوارض دیابت در بارداری

دیابت ممکن است بر رشد و نمو جنین طی دوره بارداری اثر داشته باشد. در اوایل بارداری  ، دیابت کنترل نشده مادر می تواند منجر یه نقص هایی به ویژه در مغز و قلب شود و خطر سقط جنین را افزایش دهد.

طی سه ماهه دوم و سوم بارداری  ، دیابت مادر  می توتند منجر به تغذیه و رشد زیاد از حد کودک گردد. داشتن نوزاد بزرگ و با وزن بالا ، خطر زایمان های پر درد و سخت را افزایش می دهد. علاوه بر این وقتی جنین بیش از حد تغذیه گردد و در نتیجه سطح انسولین خون اش افزایش یابد ، پس از زایمان ، احتمال افت شدید قند خون در نوزاد وجود دارد ، زیرا ، دیگر آن مقادیر بالای قند خون  را ، از خون مادر دریافت نخواهد کرد. با توجه  به عوارض فوق ، بهترین اقدام ، پیشگیری از وقوع دیابت بارداری است.

ولی اگر به هر دلیل به دیابت بارداری مبتلا شدید ، نگران نشوید زیرا با یک درمان مناسب می توانید به رغم ابتلا به دیابت ، یک نوزاد  سالم به دنیا  آورید .

عوامل خطر ساز

1-  چاقی و نمایه توده بدنی ( Body Mss Index ( BMI ) ) بالای 30

2- پیشینه ابتلا به دیابت بارداری در بارداری های قبلی

3- وجود قند در ادرار ( در تمامی ویزیت های زمان بارداری باید آزمایش ادرار انجام شود! )

4- پیشینه به دنیا آوردن نوزاد بزرگ ( عده ای از متخصصان ، 4 کیلوگزم و عده ای نیز 4 کیلو و 400 گرم را ، مرز این بزرگی در نظر می گیرند )

5- مرده زایی بدون دلیل

6- سابقه به دنیا آوردن کودک دچار نواقص زایمانی

7- بالا بودن فشار خون

8- پیشینه سقط مکرر

 

 

مراقبت ، پیگیری و اندازگیری  سطح گلوکز خون مادران باردار

اندازه گیری و آزمایش سطح گلوکز خون در طی روز کمک می‌کند تا مشخص شود که آیا برنامه غذایی و فعالیت بدنی فرد باردار  برای کنترل قند خون وی مؤثر بوده است؟ و یا برای حفظ رشد و نمو صحیح در فرزند خود ، نیاز به تجویز دارو خوراکی یا  انسولین اضافی است؟

پزشک معالج از فرد دیابتی می‌خواهد که مصرف غذای روزانه خود را یادداشت کند. همچنین یادداشت نمودن مصرف قند و شکر خانگی ، به پرهیز از مصرف بی رویه قندهای ساده کمک می‌کند.

مراقبت و اندازگیری مرتب قند خون بارداران مراحل پیچیده‌ای ندارد:

با ایجاد خراش کمی در نوک انگشتان با یک ابزار نوک تیز مانند (لانست: ابزاری شبیه یک سوزن کوچک و نوک تیز که دردی به همراه ندارد ) و چکاندن یک قطره خون بر روی صفحه باریک نوار تست و استفاده از یک گلوکومتر (دستگاه و وسیله سنجش قند خون) می‌توانیم میزان قند خون خود را به راحتی اندازه گیری و ثبت کنیم.

مادر باردار دیابتی  نتایج را در دفترچه گزارش روزانه خود ثبت می‌کند و سپس ابزارهای یک بار مصرف استفاده شده مثل سر سوزن و نوار تست را دور می‌ اندازد (در یک کیسه محکم و مناسب دور از دسترس ).

مادر باردار دیابتی باید در هنگام مراجعه مجدد به پزشک خود، دفترچه ثبت قند خونش را به همراه داشته باشد. بر اساس آن، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا قند خون مادر باردار دیابتی به خوبی کنترل شده‌است یا خیر، و نیز می‌تواند تخمین بزند که آیا نیاز به ایجاد تغییراتی در برنامه درمانی فرد دیابتی هست یا خیر؟

در هنگام خرید گلوکومتر، پزشک یا داروساز داروخانه به فرد نشان می دهد که چگونه از گلوکومتر استفاده کند. هدف از این بررسی‌ها ، اندازه گیری و آزمایش ها این است که قند خون بیمار تا حد امکان ، در محدوده طبیعی و مطلوب حفظ شود. مقادیر طبیعی قند خون در دوران بارداری با مواقع دیگر متفاوت است.

در بخش دوم دیابت بارداری ، به درمان دیابت بارداری و رژیم غذایی مناسب آن ، می پردازیم

منبع نوشته : خانم دکتر پریا شهمیر نوری-دانشجوی پزشکی  دانشگاه آزاد اسلامی – فصل نامه علمی پیام دیابت – انجمن دیابت ایران-http://ids.org.ir

منبع محقق : امین جمشیدی – Http://Diabethome.com

کپی از مقاله ترجمه شده با ذکر منبع ترجمه مجاز می باشد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.